تحلیل ماهیت عقل بر اساس روایات امامیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

پژوهشگر

چکیده

1. عقل یک موجود مستقل است که از نور خلق شده است این پژوهش تلاش می‌کند با تحلیل روایات مؤلفه‌های وجودی عقل را بررسی کند و جایگاه هر یک را در ساختمان وجودی عقل روشن کند و به این نتیجه می‌رسد 1)با تحلیل اقبال و ادبار که بخشی از تواتر لفظی روایت است برای عقل، «قدرت، علم، اراده، حرکت، هویت ارتباطی» اثبات می شود. 2) عقل ماهیت ارتباطی دارد. اصلی‌ترین عنصر در دریافت پیام حیا و اصلی‌ترین عنصر در ارسال پیام حکمت است 3) . نور ماده اولیه و مبدأ خلقت عقل است که بر آن امور دیگری افزوده می شود تا هویت عقل کامل شود. 4) علم، فهم، زهد، حیا، حکمت، رأفت و رحمت ذاتیات عقل را تشکیل می‌دهند. بخش اصلی را «علم» و «فهم» و بخش فرعی آن را «زهد، حیاء، حکمت، رأفت و رحمة» تشکیل می‌دهند 5) عقل علاوه بر خصوصیات هویتی از اوصافی مثل «یقین، ایمان، صدق، سکینه، اخلاص، رفق، عطیه و بخشش، قناعت، تسلیم و شکر» نیز برخوردار است. این ده صفت را نباید مثل جنود عقل بیرون از عقل تصور کرد.

کلیدواژه‌ها