هدف از این پژوهش، بررسی مسئلۀ امکان و قلمرو شناخت عقلی خدا از نظرگاه جریان فکری محدث - متکلمان مدرسه کوفه براساس احادیث و گزارش‌های تاریخی به‌جامانده، با روش بررسی کلامی است. طبق شواهد روایی، بیشتر امامیه در مدرسه کلامی کوفه (طیف عظیم محدث - متکلمان) به امکان شناخت عقلی خارج از حدینی که مستلزم نفی تعطیل و تشبیه است، باورمند بودند. نقل پرتکرار اخباری که به‌نوعی دلالت بر امکان شناخت بین‌الحدینی خدا دارد، از مسلّم‌انگاری آن و عدم مخالفت در اصل امکان شناخت عقلی حکایت دارد. آنان در راستای تبیین نفی حد تشبیه، اتصافِ ذات باری تعالی به صفات ذاتی ایجابی همچون مستلزم حد بودن، به‌شماره‌درآمدن، نفی ازلیت و در یک کلام تشبیه آفریدگار به آفریده‌ها را به‌لحاظ وجودشناختی نفی می‌کردند. با این حال، به‌لحاظ معناشناختی به صفات ذاتی ازلی (به‌معنای سلبی) باورمند بودند و در واقع ذات کردگار را از ازل و پیش از آفرینش به‌نحو سلبی به صفات ذاتی همچون علم و قدرت متصف می‌دانستند. دیدگاه ایشان در گزارش‌های تاریخی اصحاب مقالات، ناقص و غیرمنسجم بازتاب داشته است. با این حال، طبق برخی از گزارش‌های روایی، برخی از اصحاب امامیه صفات ذاتی ازلی را منکر بودند؛ زیرا پنداشته بودند صفات ازلی ذاتی در هر صورت مستلزم تحقق اشیا از ازل است. اما انگارۀ آنان مورد مخالفت امامان و بیشتر امامیان قرار گرفت و هیچ‌گاه در میان بدنۀ اصلی امامیه رشد و نمو نیافت.
امیرخانی, علی. (1402). امکان و قلمرو شناخت عقلی خدا از منظر جریان فکری محدث‌متکلمان مدرسه کوفه. کلام اهل بیت علیهم السلام, 3(بهار و تابستان), 6-23.
MLA
علی امیرخانی. "امکان و قلمرو شناخت عقلی خدا از منظر جریان فکری محدث‌متکلمان مدرسه کوفه". کلام اهل بیت علیهم السلام, 3, بهار و تابستان, 1402, 6-23.
HARVARD
امیرخانی, علی. (1402). 'امکان و قلمرو شناخت عقلی خدا از منظر جریان فکری محدث‌متکلمان مدرسه کوفه', کلام اهل بیت علیهم السلام, 3(بهار و تابستان), pp. 6-23.
VANCOUVER
امیرخانی, علی. امکان و قلمرو شناخت عقلی خدا از منظر جریان فکری محدث‌متکلمان مدرسه کوفه. کلام اهل بیت علیهم السلام, 1402; 3(بهار و تابستان): 6-23.
)