کشف تلقّی شیعیان از مسئلۀ امامت در دوران نخستین، اندیشۀ امامتی ایشان را آشکار میسازد. باور ایشان به خلافت الهی بهعنوان مهمترین اصل امامت شیعه بهتصویر کشیده شد. ابتدا اعتقاد به مفهوم عصمت با کلمات و واژگان متفاوتی در شرایط سیاسی - اجتماعی و در رویارویی با اندیشههای مقابل، سپس باور به نص و نصب الهی با شکلگیری عنوان اختصاصی «وصی» برای امام، همچنین علم ویژه و گسترۀ علم امام بههمراه باور به جایگاه معنوی خاص برای ایشان، از ارکان تلّقی امامتی شیعه در آن دوران بوده است. تثبیت باورهای اصیل امامتی تشیع بهعنوان نقدی بر نظریۀ تطور و تکامل شیعه در دوران نخست، ضرورت توجه به تلقّی شیعیان از امامت در آن دوران را ایجاد کرد. در نتیجه این پژوهش با روش تاریخی - تحلیلی، برای تشریح و تبیین چنین هدفی نوشته شده است.